Göz çevresi genellikle kişide diğer bireylerin ilk fark ettiği yüzün en büyüleyici kısımlarından birisini ifade eder. Yüzün yaşlanmasının ilk belirtileri de tipik olarak bu bölgede görülür (1). Yüzün daha genç ve taze bir görünümünün istenmesi kişilerin cerrahi ya da cerrahi olmayan yöntemler ile klinik bir çözüm arayışının temel nedenidir ve son yıllarda hem kadın hem erkek hastalarda bu arayış artmaktadır.
Kozmetik ve fonksiyonel amaçlarla yapılan blefaroplasti (göz kapağı cerrahisi) dünya çapında en çok yapılan cerrahilerden birisidir (2). Blefaroplasti işlemi üst göz kapağı ve alt göz kapağının, hasta ihtiyacına göre tek tek veya her ikisine de yapılan cerrahi onarım işleminin adıdır. Bu işlemler göz çevresi bölgede yaşlanma belirtilerini ortadan kaldırmak veya estetik olmayan görünümü düzeltmek amacı ile yapılabilir. Ameliyat tipik olarak fazla göz kapağı derisinin, orbicularis oculi kasının ve orbital yağın çıkarıldığı ve yeniden şekillendirildiği cerrahi bir prosedürdür (3). İlk olarak 1818 yılında bir göz doktoru olan Karl Ferdinand Von Graefe tarafından göz kapağı cerrahisi blefaroplasti olarak tanımlanmıştır (4).
Üst göz kapağı cerrahilerinde, göz kapağının anatomisini anlamak önemlidir. Vücuttaki en ince cilt yapısı olması ve deri altı yağ tabakasının olmaması bu bölgeyi diğer yapılardan farklı kılar (5). Güzel ve fonksiyonel sonuçlar için kaş pozisyonunun değerlendirilmesi ve cerrahinin bu şekilde planlanması önemlidir. Kaşları yöneten kas grupları, yüz ifadesinin en önemli kasları arasındadır ve ruh halinin güçlü göstergeleridir (6). Üst göz kapağı cerrahisi sırasında kaş düşüklüğünün düzeltilmesi de dikkate değer sonuçlara yol açabilir.
Üst göz kapağı sorunları yaşlı görünme, donuk görünme, kozmetik endişeler, kronik blefarit, kuru göz, yanlış yönlü kirpiklere bağlı olarak gözde tahriş gibi neticeler doğurabilir. Üst göz kapağı ameliyatları, kozmetik nedenlerle, dermatoşalazis (göz kapaklarında sarkma), görüş alanına engel yaratan göz kapağı sarkmalarında, tümör, travma gibi durumlarda yapılmaktadır (7). Alt göz kapağı cerrahileri, yaşlanan alt göz kapaklarının yeniden şekillendirilmesini hedeflemektedir. Transkutan ve transkonjonktival cerrahi yöntemleri ile deri fazlalığının ve yağ yapısının şekillendirilmesini içeren bir cerrahi prosedürdür (8).
Ameliyat öncesinde hasta tam ve detaylı bir göz muayenesinden geçmeli, genel tıbbi ve göz öyküsü alınmalıdır. Ameliyat öncesi fotoğraflar nötr pozisyonda çekilmelidir. Görme keskinliği, üst göz kapağının pozisyonu, göz kapağının kırışıklığı, kıvrım mesafesi, kaş pozisyonu, alnın göz kapağına etkisi, gözyaşı muayenesi detaylı yapılmalıdır. Ameliyat öncesinde yapılan cerrahi planlamaya göre işaretleme yapılır ve sonrasında sterilizasyon koşulları sağlanarak cerrahi prosedür genellikle lokal anestezi altında gerçekleştirilir (9).
Ameliyat sonrasında ise hastanın ağır yük kaldırmaktan, doğrudan güneş ışığına maruz kalmaktan, makyaj yapmaktan kaçınması öneriler arasında yer alır. Operasyon sonrası kornea kuruluğunun önlenmesi için göz muayenesinin yapılması, buz uygulama ve güneş koruyucu kullanımı önem taşımaktadır (9).
1. De Biasio F, Miotti G, Zingaretti N, Castriotta L, Parodi PC. Study on the Aging Dynamics of the Periorbital Region: From Observation to Knowledge of Physiopathology. Ophthalmic Plast Reconstr Surg. 2019;35:333–341.
2. Baroni A. Non-surgical blepharoplasty with the novel plasma radiofrequency ablation technology. Skin Res Technol. 2020;26:121–124.
3. Rebowe RE, Runyan C. Blepharoplasty. 2022 Jul 25. In: StatPearls [Internet]. Treasure Island (FL): StatPearls Publishing; 2022 Jan
4. Von Graefe CF. De Rhinoplastice. Berlin: Dietrich Reimer; 1818. p. 13
5. Kersten RC, Codere F, Dailey RA. Orbit, Eye-lids, and Lacrimal System. San Francisco: American Academy of Ophthalmology; 2003
6. Nerad JA. Oculoplastic Surgery: The Requisites in Ophthalmology. St. Louis: Mosby; 2001.
7. Leather BB, editor. Oculoplastic Surgery. London, UK: Informa Healthcare; 2011. Blepharoplasty; pp. 310–45.
8. Bhattacharjee K, Ghosh S, Ugradar S, Azhdam AM. Lower eyelid blepharoplasty: An overview. Indian J Ophthalmol. 2020 Oct;68(10):2075-2083. doi: 10.4103/ijo.IJO_2265_19. PMID: 32971612; PMCID: PMC7727946.
9. Bhattacharjee K, Misra DK, Deori N. Updates on upper eyelid blepharoplasty. Indian J Ophthalmol. 2017 Jul;65(7):551-558. doi: 10.4103/ijo.IJO_540_17. PMID: 28724810; PMCID: PMC5549405.